بهار بازداشت و تابستان داغ احکام غیرقانونی و ناعادلانه برای معلمان و فرهنگیان فعال

بهار بازداشت و تابستان داغ احکام غیرقانونی و ناعادلانه برای معلمان و فرهنگیان فعال 

اواخر تابستان و پاییز ۱۴۰۰ بود که  تجمعات معلمان در سراسر کشور نظرها را به خود جلب کرد.
معلمانی که دلیل اصلی اعتراض‌شان صنفی و شیوه آن هم کاملا مسالمت‌آمیز بود و مهم ترین دلیل این اعتراضات عدم اجرای کامل طرح رتبه‌بندی معلمان و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری بود.
قانونی که به اعتقاد معترضان، وزارت آموزش و پرورش با بودجه‌ای اندک و در حداقلی‌ترین شکل ممکن آن را به اجرا در آورده بود. این اعتراضات البته مضامینی چون مبارزه با بی‌عدالتی در نظام آموزشی هم در خود داشت.
مضامینی که همه از شعارهای بنیادین انقلاب اسلامی بوده و کمتر کسی گمان می‌کرد که تکرار آنها، روزی جرم تلقی شود. اما هفته پیش احکام جمعی و سنگین گروهی از معلمان در استان فارس، نشان داد که مطالبه عدالت بدون هزینه نیست.

بیش از سه دهه حبس برای جمعی از معلمان

اصغر امیرزادگان، عبدالرزاق امیری، زهرا اسفندیاری، مژگان باقری، افشین رزمجویی، ایرج رهنما، محمدعلی زحمتکش و غلامرضا غلامی کندازی، هشت نفری بودند که در دادگاه بدوی مجموعا به ۳۴ سال حبس محکوم شدند.

در همین حال نیز انجمن صنفی معلمان استان فارس با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که قضات پرونده این افراد، از شرکت آن‌ها در تجمعات قانونی فرهنگیان به‌عنوان «تجمع و تبانی علیه نظام» یاد کرده‌اند. این در حالی است که طبق اصل ۲۷ قانون اساسی کشور بر آزادی تجمعات صنفی مسالمت‌آمیز تاکید شده و آن را از حقوق شهروندان دانسته است.

احضار فرهنگیان در گیلان

در همین حال  اما شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز در این میان اعلام کرد در ادامه پرونده سازی علیه کنشگران صنفی، سه نفر از فرهنگیان گیلان به اتهام تبلیغ علیه نظام احضار شدند کانال صنفی معلمان ایران همچنین گفته اصغر میرزادگان از معلمان بازداشتی شیراز در زندان دچار خونریزی معده شده وضعیتش مساعد نیستفعالان صنفی نسبت به وضعیت معلمان بازداشتی دیگر و بی اطلاعی از وضعیت آنها ابراز نگرانی کرده‌اند.

این شرایط تازه در فشار به فرهنگیان کشور در حالی افزایش یافته که باید آن را در ادامه فشارهای نهادهای امنیتی و مقامات قضایی بر کنشگران صنفی معلمان علاوه بر احضار و بازداشت برخی معلمان حاضر در تجمعات سراسری روز ۱۹ اردیبهشت دانست. اتفاقی که باعث شد سه عضو زندانی کانون صنفی معلمان گیلان ممنوع از ملاقات و تماس با خانواده‌های خود شده‌اند.

باز هم بر اساس گزارش شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران آقایان انوش عادلی، عزیز قاسم‌زاده و محمود صدیقی پور که از ۱۹ فروردین‌ماه برای گذراندن دوران حبس یک‌ساله خود در زندان لاکان رشت محبوس شده‌اند  از روز ۱۹ اردیبهشت یعنی حدود یک ماه و اندی پیش و  همزمان با تجمع سراسری معلمان در سطح کشور، اجازه تماس تلفنی و ملاقات با خانواده ندارند.

این شرایط در حالی بود که در خرداد ماه سال جاری نیز فشارها به عاتکه رجبی یکی از جوانترین اعضای کانون صنفی معلمان ایران  افزایش یافت و وی که در ابتدا روز ۱۹ اردیبهشت و همزمان با فراخوان سراسری شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، دستگیر شده بود ، بعدتر و در خرداد ماه نیز بازداشت و سپس با قید وثیقه آزاد می شود.

هم چنین باید توجه داشت که در همین بازه زمانی و به گفته سعدی رجبی برادر این معلم ماموران امنیتی هنگامی که او به منظور شرکت در تجمع فراخوان فرهنگیان، از خانه خارج شد و به مقابل مقابل اداره آموزش و پرورش استان خراسان رضوی رسید، بازداشت شد.

اما شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران خرداد ماه و در گزارشی دیگر نیز نوشت که ماموران امنیتی پس از بازداشت خانم رجبی به منزل او رفته و ضمن تفتیش منزل برای ساعاتی خواهر او آرزو رجبی را نیز بازداشت کردند.

این معلم معترض در مهرماه ۱۴۰۱ و همزمان با اعتراضات گسترده پس از قتل حکومتی مهسا(ژینا) امینی از نخستین معلمانی بود که پیوستن خود را به اعتراض و اعتصابات سراسری را در ویدیویی اعلام و از حضور در کلاس امتناع کرده بود. عاتکه رجبی اما مدتی بعد از آموزش و پرورش اخراج شد. اما در همان زمان نیز علاوه بر عاتکه رجبی منابع خبری معلمان از اعتصاب غذای دومین معلم بازداشت شده خبر داده و می‌گویند فرزاد صفی خانپور نیز که در تجمع معلمان سنندج بازداشت شده بود اعلام «اعتصاب غذا» کرده است.بنا بر اعلام شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، «آقای صفی ‌خانپور در اعتراض به بازداشت غیرقانونی خود» اقدام به «اعتصاب غذا» کرده بود. فرزاد صفی ‌خانپور نیز روز سه‌شنبه نوزدهم اردیبهشت در جریان تجمع معلمان مقابل اداره کل آموزش و پرورش کردستان در شهر سنندج با «ضرب ‌و شتم و خشونت» بازداشت شد. هم چنین دست‌کم یک معلم دیگر به نام فاتح عثمانی نیز روز سه‌شنبه در سنندج به دست نیروهای امنیتی با خشونت و «ضرب و شتم» بازداشت شده است.

باید در این میان به این مساله نیز توجه داشت که علاوه بر موج احضار و بازداشت برای معلمان معترض، شماری از معلمان با احکام تنبیهی دیگری همچون بازنشستگی اجباری، رد رتبه‌بندی، کاهش گروه، قطع حقوق و بازخرید اجباری مواجه شده‌اند.

ابوالفضل رحیمی شاد یکی از اعضای کانون صنفی معلمان تهران بعد از ۲۴ سال و ۸ ماه خدمت در آموزش و پرورش اما به ناگاه از کار اخراج شده است.

همچنین محمد سعیدی ابواسحاقی، معلم و هنرمند اهل لردگان از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری، با حکم هیات تخلفات اداری این استان، از شغل خود اخراج شده است. اتهامات انتسابی به این معلم هنرمند «طرفداری و فعاليت به‌نفع گروه‌های معاند با فعالیت‌هایی از قبیل سرکشی به خانواده‌های کشته‌شدگان اعتراضات و حضور در محل دفن برخی از کشته‌شدگان» عنوان شد. هیات تخلفات اداری آقای ابواسحاقی را متهم  کرده است که « با قصد اسطوره‌سازی از جان‌باختگان» در مراسم آن‌ها شرکت کرده و «همسو با مطامع گروه‌های معاند و استفاده ابزاری از هنر و احساسات و نشر یا بازنشر آن‌ها در فضای مجازی» به اخراج از محل کار محکوم شده است.

اجرای احکام معلمان و آزار آنان ادامه دارد

اما تنبیه معلمان معترض البته تنها به این افراد و اسامی در بهار سال 1402 ختم نمی‌شود و اتفاقا بخشی از احکام صادر شده و سرکوب معلمان مربوط به نیمه دوم خرداد و آغاز تابستان 1402 است.  کما این که در روزهای اخیر خبرهای فراوانی در خصوص احکام قضایی، تعلیق، انفصال و …. معلمان فعال در امور صنفی شنیده می‌شود. این البته جدای از معلمانی چون اسماعیل عبدی، هاشم خواستار، رسول بداقی، جعفر ابراهیمی و …. است که دوران محکومیتشان را طی می‌کنند.

در رزومه فعالیت این افراد در حالی امور صنفی و تلاش برای بهبود معیشت معلمان و برقراری عدالت آموزشی برای دانش آموزان مشاهده می‌شود که در روزهای اخیر رئیس سازمان زندان‌ها اعلام کرد که اکبر طبری، معاون پیشین مالی قوه قضائیه که به جرم فساد گسترده مالی محکوم شده بود، در زندان به سر نمی‌برد.

اردیبهشت سال گذشته ۲۶ نفر از معلمان استان فارس از میان ۱۵ هزار شرکت کننده در تجمعات قانونی و صنفی فرهنگیان، به اتهام «اجتماع علیه امنیت ملی» بازداشت و خرداد امسال هشت نفرشان در دادگاه انقلاب شیراز مجموعا به ۳۴ سال حبس محکوم شدند.

آزار فرهنگیان ، این بار در خوزستان

در جلسه مشابه در اهواز، دادگاه رسیدگی به اتهام‌های ۱۱ تن از فعالان صنفی معلمان به نام‌های پیروز نامی، کوکب بداغی، سیامک صادقی چهرازی، علی کروشاتی، اقبال تامرادی، صادق ناصری، زهره بختیاری، شهریار شیروانی‌نیا، معین زرگانی، بهنیا بهمئی‌نژاد و عماد رفیعی برگزار شد. این در حالی بود که قضات در پرونده مشابه، محکومیت‌های خفیف‌تری را در نظر گرفتند. فرزانه زیلابی، وکیل ۱۱ عضو کانون صنفی معلمان استان خوزستان، اعلام کرد که در این پرونده دو اتهام به موکلین منتسب شده بود؛«فعالیت تبلیغی علیه نظام و عضویت در گروه‌هایی که هدف آن بر هم زدن امنیت کشور است». این در حالی که بنا به اظهارات متهمان آنها تنها عضو کانون صنفی معلمان استان و شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان کشور بود.

در هر حال بنا به اظهارات وکیل، پیروز نامی دبیرکل کانون صنفی معلمان خوزستان و اقبال تامرادی بابت اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام، هرکدام به پرداخت دو میلیون و پانصد هزار تومان جزای نقدی- بدل از سه ماه حبس تعزیری- محکوم شدند.

براساس گزارش‌های دیگر در همین روزها شماری از فعالان صنفی معلمان‌ یزد به نام‌های حمیده زارع چشمه، احمد چنگیزی، منصور میرزایی، محمد فخرالحسینی و مهدی کلانتری به دادگاه انقلاب این شهر احضار شدند و هنوز وضعیت پرونده آنها مشخص نیست.

اگر معلم نتواند به شرایط امنیتی محل کار و تضییع حقوق حقه خود معترض شود، نگران وضعیت آموزش و سلامت دانش‌آموزانش باشد، به امور بازنشستگی خود و همکارانش بیندیشد و … پس مطالبه‌گر چه چیزی باشد؟

فشار به معلمان در بوشهر
روز یکشنبه چهار تیرماه همچنین کانون صنفی معلمان بوشهر اعلام کرد که محمود ملاکی معلم بوشهری که پیشتر بازداشت و آزاد شده بود، جهت پیگیری و دریافت وسایل شخصی ضبط شده‌اش به دادگستری مراجعه کرد و در کمال تعجب بازداشت و روانه زندان شد.

کانون صنفی معلمان همچینن در ماه‌های اخیر اعلام کرده بود که کوکب بداغی پگاه، فعال صنفی خوزستان و دبیر تربیت‌بدنی شهرستان ایذه، در هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری به ۳ ماه انفصال از خدمت محکوم شد.

همچنین این کانون اعلام کرد که اداره آموزش و پرورش علاوه بر قطع حقوق معلم زندانی فرزانه ناظران‌پور با ۲۸ سال سابقه، خدمات بیمه درمانی وی را که تحت پوشش همسرش بوده را نیز قطع کرد.

اردیبهشت سال قبل که با تداوم تجمعات اعتراضی معلمان سراسر کشور در اعتراض به شرایط شغلی و وضعیت رتبه‌بندی، یوسف نوری، وزیر سابق آموزش و پرورش با اشاره به بند ۲۳ هیئت تخلفات گفت که تجمعات غیرقانونی می‌تواند همکار فرهنگی را اخراج کند. البته او اشاره نکرده بود که کدام تجمع از نظر او قانونی است.

در روزهای اخیر خبرهای فراوانی در خصوص احکام قضایی، تعلیق، انفصال و …. معلمان فعال در امور صنفی شنیده می‌شود. این البته جدای از معلمانی است که دوران محکومیت خود را سپری می‌کنند

همچنین احمدحسین فلاحی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم در آن زمان در خصوص تجمعات معلمان گفته بود که:‌ «ما قانون تجمعات را داریم و افراد می‌توانند برای تجمعات خود از وزارت کشور مجوز بگیرند، اما ما خودمان شاهد هستیم که برخی افراد در تجمع صنفی معلمان شعارهای ساختارشکنانه و توهین‌آمیز علیه برخی نهادهایی که ربطی به آموزش و پرورش ندارد، می‌دهند که مشخص است برخی در این تجمعات نفوذ کرده‌اند که اگر معلمان عزیز مراقبت نکنند، خواست آن‌ها به حاشیه کشیده خواهد شد».

در حالی که مسئولان می‌گویند برای هر گونه تجمع مسالمت‌آمیزی باید مجوز گرفته شود؛ برخی به استناد تجربیات گذشته اعتقاد دارند که اگر درخواستی هم در این باره به وزارت کشور ارائه شود، پاسخ مثبت نخواهند گرفت.

معلمانی که حق اعتراض ندارند

بسیاری از معلمان ، اکنون معتقد هستند که شرایط در آموزش و پرورش به نحوی پیش می‌رود که یک معلم اساسا حق اعتراض به وضعیت آموزشی و دستمزد و معیشت خود را ندارد. این در حالی است که این میزان انفعال در آموزش و پرورش با ماهیت آن سازگار نیست. 

این فشارها نیز در حالی روز به روز بر جامعه فرهنگیان کشور افزایش می یابد که  شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران روز پنجشنبه ۱۵ تیر 1402 خبر داده که مهدی فتحی، معلم زندانی در زندان عادل‌آباد شیراز مورد حمله متهمان پرونده حمله به شاهچراغ قرار گرفته است. کانال تلگرامی این شورا نوشته «چهار زندانی داعشی» مربوط به پرونده شاهچراغ با زندانیان سیاسی در یک بند قرار گرفته‌اند و روز ۱۴ تیر با حمله به مهدی فتحی باعث شکستگی بینی او شده‌اند. بر اساس این گزارش، «گردن و کمر» این معلم زندانی بر اثر ضربه‌هایی که با «رحل قرآنی» وارد شده، آسیب‌های جدی دیده و سپس آقای فتحی را برای «حفظ جان» به بند دیگر زندان عادل‌آباد منتقل کرده‌اند. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان مدعی شده چهار متهم پرونده شاهچراغ زندانیان سیاسی دربند در زندان عادل‌آباد، ازجمله آقای فتحی را به «قتل» تهدید کرده‌اند و «بارها گفته‌اند که خون شما بر ما حلال است.» این شورا همچنین احتمال داده که چون مهدی فتحی حاضر به قبول «توبه‌نامه» نشده است، مقام‌های زندان قصد دارند به این روش او را آزار دهند.

این معلم در کنار شماری از فعالان حقوق فرهنگیان مانند اسماعیل عبدی، هاشم خواستار، رسول بداقی، جعفر ابراهیمی و مهدی فتحی مدت‌هاست که زندانی شده‌اند و شماری نیز در ماه‌های گذشته بازداشت شده‌اند.

اما سابقه این بازداشت ها به مرداد سال 1401 باز می گردد وقتی که  اسکندرسوران لطفی، شعبان محمدی و مسعود نیکخواه، سه فعال صنفی معلمان و از اعضای هیئت مدیره انجمن صنفی معلمان مریوان در استان کردستان ایران، همچنین آقای لطفی سخنگوی شورای هماهنگی انجمن های صنفی معلمان ایران (CCITTA)، به‌طور غیرقانونی بازداشت شدند.

 پس از چندین ماه حبس در انفرادی ، وثیقه‌های سنگین برای آزادی این سه نفر تعیین شد و آنان هم چنان با دادگاه و محاکمه مواجه هستند . کما ابن که لطفی در زمان بازداشت به همراه سایر معلمان بازداشتی در اعتراض به اقدامات غیرقانونی و سرکوبگرانه نیروهای امنیتی دست به اعتصاب غذا زد. پس از ۱۰ روز اعتصاب غذا بدلیل وخامت شدید وضعیت جسمانی، به درخواست همکارانش به اعتصاب غذای خود پایان داد. خانواده‌های بسیاری از فعالان کارگری زندانی نیز با صدور نامه‌ای سرگشاده، ادامه حبس غیرقانونی و شرایط غیرقابل قبول بازداشت فعالین را محکوم کردند.

باید در این میان هم چنین به این آمارها نیز توجه داشت که فعالان فرهنگی کشور، در موج سرکوبی که معلمان را هدف قرار داده بود،  در مجموع، بیش از ۲۳۰ معلم به دلیل شرکت در برنامه روز معلم سال 1401 بازداشت شدند که تعداد زیادی از آنان هنوز در مرحله دادگاه هستند و اکنون نیز با وثیقه و کفالت آزاده بوده و امکان برگزاری دادگاه برای این گروه هم چنان وجود دارد. 

هم چنین از اردیبهشت سال 1401 تاکنون نیز بیش از ۲۰۰ معلم با اتهامات بی‌پایه و اساس و دروغین همچون تهدید امنیت ملی، دستگیر، احضار شده اند و همزمان با بازجویی‌های طولانی و توهین و تهدید حقوق آن ها در مورد آزادی تشکلات مستقل، ساماندهی  و آزادی بیان نیز نقض شده است.