«احمدرضا حائری»، فعال مدنی و زندانی سیاسی، در آخرین دور بازداشت خود ، روز چهارشنبه بیستم اردیبهشت، برای تحمل حکم سه سال و هشت ماه زندان، به اوین رفت و دور تازه ای از حبس برای وی آغاز شد.
احمد رضا حائری البته پیش از این روز ششم تیرماه ۱۴۰۱ بازداشت و به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت ملی» به مدت سه سال و هشت ماه حبس و«فعالیت های تبلیغی علیه نظام» به هشت ماه حبس محکوم شده بود. این فعال مدنی و حقوق بشری که پیش از این نیز سابقه زندان داشته، آخرین بار در حالی که با قرار وثیقه یک میلیارد تومانی بیرون از زندان بود، به‌خاطر اعمال فشار بر وثیقه‌گذار، برای گذراندن باقی دوران محکومیت خود در بیست اردیبهشت ماه امسال راهی زندان اوین شد.
احمدرضا حائری، فعال مدنی اهل ایلام و ساکن تهران است که در 15 سال اخیر بارها حبس و بازداشت را تجربه کرده است. او پیش از این نیز به دلیل اعتراض به ضرب‌وشتم زندانیان بند ۳۵۰ اوین در سال ۱۳۹۳، به حبس و شلاق محکوم شد.
تلاش های احمدرضا حائری برای بیش از یک دهه در مسیر دموکراسی خواهی
هم چنین این فعال مدنی در سال ۱۳۹۳ یکی از نمایندگان خانواده‌های زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ اوین بود که در اردیبهشت همان سال بازداشت شد. مدتی بعد از سوی قاضی صلواتی به ۴۲ ماه حبس محکوم شد که در دادگاه تجدیدنظر حکم وی به شش ماه زندان و ۷۴ ضربه شلاق تغییر کرد. او بعدتر نیز در چهارم مرداد ۹۹، جهت تحمل دوران محکومیت خود به زندان تهران بزرگ منتقل شد و در نهایت روز ۱۷ مهرماه ۹۹ به صورت مشروط از زندان تهران بزرگ آزاد شده بود که مجددا در ششم تیرماه ۱۴۰۱ بازداشت شد.
دومین پرونده در یک سال اخیر با شکایت سازمان زندان ها
هم چنین این زندانی سیاسی و فعال حقوق بشر در حالی که در زندان به سر می برد برای بار دوم با پرونده‌ای جدید بر اساس شکایت سازمان زندان‌های تهران، در یک جلسه غیابی در دادگاه کیفری به اتهام نشر اکاذیب به سه ماه و یک روز زندان محکوم شد. حکم تازه احمدرضا حائری به‌خاطر توییت‌ها و نوشته‌های او درباره وضعیت زندانیان سیاسی به ویژه افشاگری او درباره مرگ ساسان نیک نفس و امیرحسین حاتمی، دو زندانی در زندان فشافویه (تهران بزرگ) صادر شده است. این حکم در حالی برای این فعال مدنی صادر شده که پرونده جان باختن ساسان نیک نفس زندانی سیاسی و امیرحسین حاتمی، زندانی غیرسیاسی، هر دو بسیار خبرساز شد و وکیل و خانواده‌هایشان پرونده شکایت «قتل عمد» آنها را در دادسرای جنایی طرح کردند. پیش از آن هم ساسان نیک نفس، از زندانیان سیاسی، در خرداد دو سال قبل، ۱۴۰۰، در اثر بیماری و عدم رسیدگی مسئولان در زندان فشافویه جان خود را از دست داد. احمدرضا حائری، خبر جان باختن این دو نفر در زندان را اعلام کرده بود و پس از آن بود که در شرایطی که اکنون در زندان است حکم تازه ای به وی ابلاغ شده است.
حکمی برای نوشتن یک نامه به گزارشگر ویژه سازمان ملل
احمدرضا حائری پیشتر از این حکم اخیر نیز ، به اتهام اجتماع و تبانی و فعالیت علیه نظام در مهرماه ۱۴۰۱ با رای قطعی به تحمل سه سال و هشت ماه زندان محکوم شده بود.
انجام مصاحبه با رسانه‌ها و نگاشتن نامه به مقام‌های مختلف، از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل متهم از موارد اتهامی منتسب شده به او بود. هم چنین احمد رضا حائری از جمله پنج فعال سیاسی و حقوق بشری بود که قبل از سفر اردیبهشت گذشته آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل به ایران، در یک نامه سرگشاده خواستار ملاقات با او شده و نوشته بود:«تشکل‌های مدنی و انجمن‌های “حکومت‌ساخته” تنها مواضع جمهوری اسلامی را بازتاب می‌دهند و نمی‌توانند او را از وضعیت حقیقی جامعه و مردم ایران مطلع کنند.»
او هم چنین در این نامه هشدار داده بود که عدم ملاقات با فعالان مستقل به اعتبار گزارش سازمان ملل خدشه می‌زند و این نوع رویکرد ناشفاف در حافظه تاریخی مردم و فعالان مدنی ایران هم ثبت خواهد شد. به جز احمدرضا حائری ، گیتی پورفاضل، کیوان صمیمی، صدرا عبداللهی و جعفر عظیم‌زاده این نامه را امضا کرده بودند. از این جمع، تا کنون کیوان صمیمی و احمدرضا حائری به همین دلیل حکم قضایی دریافت کرده‌اند.
از دیگر اتهامات احمدرضا حائری تلاش او برای لغو مصوبه قدیمی و پنهانی شورای امنیت ملی درباره وضعیت زندانیان سیاسی و دخالت نهادهای امنیتی در رسیدگی قضایی به پرونده‌های آن هاست. حائری هم چنین از جمله کسانی است که همواره تاکید کرده است که بخش زیادی از مقام های قضائی ایران هیچ نقشی در رسیدگی به پرونده زندانیان سیاسی ندارند و در حقیقت، پرونده زندانیان سیاسی در دستان نهادهای امنیتی چون وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران است. او بارها تاکید کرده است که از سال ۱۳۸۵و تایید این مصوبه تمام امور مربوط به زندانیان سیاسی و همه تسهیلات قانونی آنها از جمله حق آزادی مشروط ، صدور مرخصی، استفاده از پابند و … تنها با موافقت وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه انجام می‌گیرد.
تبعید از زندان اوین به قزل حصار
احمدرضا حائری اما در شرایطی روزهای اخیر را در زندان سپری می کند که اوایل شهریور سال جاری در یک اقدام غیرقانونی از زندان اوین به زندان قزل حصار تبعید شده است. احمدرضا حائری به همراه 11 زندانی دیگر در حالی به زندانی دیگر تبعید شده اند که 12 زندانی سیاسی تبعید شده به زندان قزل‌حصار با نام‌های سعید ماسوری (با سابقه‌ی 23 سال حبس بدون مرخصی) ، جعفر ابراهیمی، لقمان امین‌پور، افشین بایمانی، زرتشت احمدی راغب، رضا سلمان‌زاده، احمدرضا حائری، سپهر امام‌جمعه، حمزه سواری، مسعودرضا ابراهیمی‌نژاد، سامان سیدی (یاسین) و محمد شافعی اکنون در شرایطی اسفناک و مهلک به سر می‌برند و اساسا قانون تفکیک جرایم درباره آنان رعایت نشده است و آنان همراه با زندانیان خطرناک در زندان قزل حصار نگهداری می شوند. گفتنی است،گزارشات رسیده از زندان نیز حکایت از «نظارت شدید امنیتی» در این واحد و شرایط وخیم بهداشتی زندان می‌دهد. در چنین وضع هولناکی این زندانیان از خدمات درمانی نیز به کلی محروم شده‌اند و این وضع نابهنجار جان آنها را بیش از پیش در خطر جدی قرار داده است.
پس از این تبعید بود که کانون نویسندگان ایران هشدار داد که جان این ۱۳ زندانی در خطر جدی است و بیم آن می‌رود که «جنایت عمدی» دیگری رخ دهد. در بیانیه کانون نویسندگان ایران آمده بود «بر اساس شرحی که برخی از این زندانیان یا خانواده آنها از وضعیت وخیم آنها در زندان قزل‌حصار و شرایط هولناک این زندان مطرح کردند، جان این ۱۳زندانی در خطر است.»
اما این پایان ماجرا نبود و در روزهای اخیر احمدرضا حائری در نامه ای به ریاست قوه قضاییه به شرح وقایع و روند ماجراهای رخ داده پرداخت و درباره نحوه تبعید ۱۳ زندانی سیاسی از زندان اوین به قزل‌حصار، فشارهای امنیتی بر زندانیان سیاسی و تسلط ضابطان امنیتی بر سیستم قضایی نوشته است.
این زندانی سیاسی در بخشی از نامه خود نوشت:« شورای عالی امنیت ملی و مشابه آن با نقض صریح استقلال قوه قضاییه و حاکم کردن نهادهای امنیتی بر روند دادرسی و… در عمل نه تنها «تحول قضایی» را غیرممکن ساخته‌اند، بلکه نوعی «آپارتاید قضایی» را بر ساختارهای قانونی کشور حاکم کرده‌اند. آپارتایدی که اکثریتی از شهروندان را از بنیادین‌ترین حقوقشان محروم کرده است.
حکم یک خطی شعبه ۳۶ دادگاه انقلاب که براساس آن اینجانب به چهار سال و چهار ماه زندان محکوم شده‌ام، از مصادیق بارز این آپارتاید قضایی است. حکمی شرم‌آور که به صراحت حق «آزادی بیان» و «آزادی قلم» را به سخره گرفته و «مصاحبه‌ها» و «نوشتن نامه سرگشاده به گزارشگر سازمان ملل» را مصداق عمل مجرمانه دانسته است!»
احمدرضا حائری در بخش دیگری از نامه خود می نویسد:« در مدت شش ماهی که اینجانب در زندان اوین دربند بودم، از نزدیک شاهد آن بودم که زندانیان سفارش شده که عموما از مفسدان کلان اقتصادی و غارتگران بیت‌المال هستند، با دستور مقامات سازمان زندان‌ها یا احکام سفارشی قضایی… علاوه بر برخورداری از امکانات ویژه و خاص برای زندگی در زندان، بصورت مکرر با لباس شخصی در موارد غیر اورژانسی به بیرون از زندان فرستاده می‌شدند، یک هفته پیش از تبعید ما یکی از همین افراد به نام «شهمیری» در آخرین اعزام سفارشی خود موفق به فرار از زندان و احتمالا عزیمت به بهشت غارتگران بیت‌المال در ینگه دنیا شد!
یا شخصی بنام «حسن رعیت» که با سفارش رفقای امنیتی‌اش و گرفتن حکم قضایی از شش صبح تا پاسی از شب بیرون از زندان بوده و تنها برای استراحت و خواب به سویت مجللش در بند ۴ زندان اوین باز می‌گردد!
رویکرد زندانبانان و مقامات مسئول با زندانیان سیاسی و محکومان مالی غیر سفارشی اما، دیگر گونه است. زندانیان زیادی بوده‌اند که توان تامین وثیقه برای اعزام به مرخصی و دیدار آخر با عزیزان در حال مرگشان را نداشته‌اند و مقامات زندان نیز با وجود داشتن اختیارات قانونی از اعزام چندساعته آنها همراه با مامور خودداری ورزیده‌اند.»
احمدرضا حائری به عنوان فعال حقوق بشر درباره مرگ یک زندانی یهودی در اوین نیز می نویسد:«مرحوم فرامرز جاویدزاد، هموطن یهودی ما را که دچار بیماری‌های گوارشی بود، در آخرین اعزام به بیمارستان به مدت هفت روز با دستبند و پابند به تخت بیمارستان بستند. او بقدری از این وضعیت غیرانسانی آزار دید که ظاهرا قید اعزام مجدد را زده و چند روز پیش در زندان اوین فوت کرد. مستحضر هستید که دو سال پیش جنابعالی پس از انتشار تصویر زنده یاد بکتاش آبتین در بیمارستان، زدن پابند و دستبند به زندانیان بستری شده در بیمارستان را ممنوع کرده بودید. »
در واقع احمدرضا حائری در شرایطی که خود در زندانی به شدت غیر استاندارد و بدون امکان تفکیک جرایم در بند است اما در همان شرایط نیز رسالت پایبندی به حقوق بشر را برای خود لازم می داند و تلاش می کند که از شرایط زندانیان دیگر در شرایط بحرانی گزارش تهیه کند.
احمدرضا حائری اکنون در شرایطی در زندان است که سال های متوالی از دوره دانشجویی تا کنون را که سنش از 40 سال گذشته و به میانسالی رسیده است بی وقفه درگیر مبارزه و تلاش برای بهبود شرایط حقوق بشر و دموکراسی در کشور کرده است.
تلاش هایی که برای وی احکام مختلف زندان و حبس در پی داشته است و حالا مدت هاست تنها دخترش از او دور مانده اما وی از تلاش برای رسیدن به هدف های خود کوتاه نیامده است.
