مسعود پزشکیان با پیروزی بر سعید جلیلی در دور دوم چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران، نهمین رئیسجمهور ایران خواهد بود.
پزشکیان وزیر بهداشت دولت خاتمی و از نمایندگان اصلاحطلب مجلس است” او در این انتخابات با سعید جلیلی، نامزد تندروی جناح اصولگرا رقابت میکرد. پزشکیان توانست در دور دوم انتخابات ده درصد به تعداد شرکت کنندگان در انتخابات بیفزاید و همین افزایش رأی او را به مقام ریاست جمهوری رساند. اما در این انتخابات همچنان کمی بیش از نیمی از ایرانیان در خانه ماندند و در انتخابات شرکت نکردند. عدم مشارکت بخش زیادی از ایرانیان نشاندهنده ناامیدی و سرخوردگی آنان از وضعیت موجود است.
پزشکیان در کارزار انتخاباتی خود بر همکاری با رهبر جمهوری اسلامی و دیگر ارکان قدرت در ایران تأکید کرد. او تمایل دارد که با همکاری آنها دست به اصلاحات در حوزه سیاست خارجی، اقتصاد و فرهنگ بزند. موفقیت پزشکیان در صورت ایجاد چنین توافقی آسان تر خواهد شد. اما در صورت عدم انعطاف دیگر ارکان قدرت و تکرار تجربه دولت خاتمی و روحانی؛ کار پزشکیان بسیار سخت خواهد شد. او قول داده سیاستهای موجود نهادهای غیر انتخابی در ایران را تغییر دهد. مردم خواهان تغییر سیاست هایی مانند قوانین حجاب اجباری و محدودیتهای اینترنتی هستند. در صورت مخالفت بخشهای دیگر قدرت با این اصلاحات، او در دوراهی درگیری با نهادهای قدرتمند نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی یا ناامید کردن میلیونها ایرانی قرار خواهد گرفت.
در زمینه روابط خارجی، رئیسجمهور ایران بار دیگر با ماموریت سخت لغو تحریمها و دستیابی به توافق جدیدی با ایالات متحده روبرو است. از این نظر مسیر پیش روی پزشکیان حتی از شرایط روحانی در سال ۲۰۱۳ سخت تر است. موانع بزرگی برای دستیابی به یک توافق جدید هم در ارکان قدرت نظام جمهوری اسلامی و هم در هیات حاکمه آمریکا وجود دارد. جنگ وحشتناک در غزه و احتمال گسترش آن به یک جنگ منطقهای از دیگر خطرات پیش روی پزشکیان است. در داخل ایالات متحده هم تنها چند ماه به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری باقی مانده است. دونالد ترامپ در همه نظرسنجیها در صدر قرار دارد. پیروزی او در انتخابات ممکن است شرایط را برای ایران باز هم سخت تر کند. پزشکیان و تیم او در این محیط پرتنش و ناپایدار، باید برای تحقق وعده لغو تحریمها تلاش کنند.
پزشکیان میتواند برای ایالات متحده یک شریک مذاکره قابل اتکا باشد و میزان قدرت او در یک مذاکره جدی ارزش سنجش را دارد. دولت ایالات متحده با شرکت در دور جدید مذاکرات میتواند بسنجد که به چه اهدافی میتوان دست یافت. منافع مذاکرات گذشته – برای امنیت آمریکا و برای مردم ایران – واضح و ملموس بوده است. از طریق توافق سال ۲۰۱۵ ایالات متحده توانست تهدید یک ایران مجهز به سلاح هستهای را مهار کند و احتمال جنگ با ایران را کاهش دهد. اقتصاد ایران نیز بعد از برجام تا حد زیادی بهبود پیدا کرد. ایران توانست همزمان با افزایش رشد اقتصادی، تورم را به زیر ده درصد کاهش دهد. پاره کردن توافق هسته از سوی ترامپ این دستاوردها را از بین برد، اما نمیتواند این حقیقت را تغییر دهد که توافق به نفع همه طرفها است. همانطور که برخی از مدافع حقوق بشر در ایران استدلال کردند؛ اقتدارگرایان و «کاسبان تحریم» از وضعیت کنونی و تحریمها و خطر جنگ سود میبرند.
ما از انتخابهای دشوار پیش روی ایرانیان در انتخابات اخیر آگاهیم. بسیاری از مردم و فعالان سیاسی و حقوق بشری به امید بهبود شرایط به پزشکیان رای دادند. همزمان بخش بزرگتری از مردم و فعالان سیاسی و حقوق بشری ناامید از امکان اصلاح، خواستار تحریم انتخابات شدند، ما از همه آنها قدردانی میکنیم و به اقدام آنها احترام میگذاریم.
ایران اکنون رئیسجمهور جدیدی دارد. فردی که برخلاف سلف خود وعده داده که مدافع و پاسخگویی خواستههای ایرانیان باشد او در کارزار انتخاباتی خود وعده بهبود شرایط کشور و بویژه رفع تحریمهای بینالمللی علیه ایران را داده است. اکنون زمانی است که پزشکیان باید تلاش کند به تعهدات خود عمل کند و ایالات متحده نیز با جدیت، تمایل ایران برای دستیابی به توافق را آزمایش کند.
Back to top